آلرژي غذايي

آلرژي غذايي يک پاسخ ايمني است که در اثر حساسيت شديد به يک آنتي ژن با منشاء غذايي (معمولاً پروتئين) ايجاد مي شود. اين پاسخ ممکن است به صورت سريع(10 دقيقه تا 2ساعت)يا با تأخير(2 تا 48ساعت)باشد. بيش از 90درصد آلرژي هاي غذايي ناشي از مصرف هشت ماده غذايي شامل:تخم مرغ، شير، گندم، سويا، ماهي ، صدف، بادام زميني و مغزها هستند. ساير مواد که مصرف آنها ممکن است موجب بروز آلرژي شود، عبارتند از ادويه ها، سولفيت و رنگ هاي مصنوعي. آلرژي غذايي زمينه ارثي دارد؛ ولي الزاما در اثر وجود يک آنتي ژن خاص ايجاد نمي شود. براي مثال، والدين با زمينه ژنتيک مستعد واکنش هاي شديد به نيش زنبور عسل مي توانند فرزنداني متبلا به آلرژي غذايي داشته باشند. افرادي که زمينه آلرژي دارند، ممکن است به غذاهاي جديد حساسيت نشان دهند. درمان اصلي آلرژي غذايي خودداري از مصرف غذاهاي حساسيت زا و نيز آموزش اقدامات لازم در زمان مصرف غيرعمدي اين غذاهاست. شايع ترين علائم آلرژي هاي غذايي عبارتند از :اسهال، تهوع، استفراغ، قولنج شکمي، درد و نفخ شکمي. خطرناک ترين عارضه آلرژي غذايي، شوک آنافيلاکسي است که يک واکنش آلرژيک سريع بوده و بسياري از قسمت هاي بدن را درگير مي کند. آنافيلاکسي پس از مواجه شدن فرد با ماده حساسيت زا و با يک سابقه قبلي حساسيت، اتفاق مي افتد. مصرف بادام زميني ، مغزها، صدف، شير ، تخم مرغ و ماهي علت اصلي آنافيلاکسي است و حتي مصرف مقادير بسيار کم اين مواد غذايي در افراد حساس، منجر به مرگ مي شود. مصرف ماهي فاسد که حاوي مقدار زيادي هيستامين مي باشد نيز ممکن است باعث پاسخ هايي مشابه آنافيلاکسي شود.
*به منظور تشخيص غذاهاي حساسيت زا، يادداشت روزانه از غذاهاي مصرفي تهيه کنيد.
*برچسب غذاهاي فرايند شده را بخوانيد و از روش هاي تهيه غذاهاي آماده آگاه شويد.
*غذاهايي که به ندرت باعث پاسخ هاي آلرژيک مي شوند و به راحتي قابل استفاده هستند، عبارتند از: سيب ، کنگر فرنگي، هويج، ژلاتين، گوشت گوسفند، کاهو، هلو، گلابي و برنج.
*در صورت ابتلا به آسم، از رژيم عادي در وعده هاي کوچک استفاده کنيد و پس از مصرف شام، غذا ي ديگري نخوريد تا از برگشت غذا به مجراي گوارش پيشگيري شود.
*براي پيشگيري اوليه از بروز آلرژي در شيرخواران، تغذيه انحصاري با شير مادر بهترين انتخاب است.
*بادام زميني علت ايجاد يک سوم موارد آنافيلاکسي است. هنگام مصرف روغن بادام زميني در غذا احتياط کنيد.
*در صورتي که نسبت به شير حساسيت داريد، براي تأمين کلسيم مورد نياز، از ساير منابع کلسيم مانند کلم بروکلي استفاده کنيد. در بعضي مواقع هم ممکن است نياز به مصرف مکمل کلسيم داشته باشيد.
*در صورت حذف گندم از رژيم غذايي، بايد ويتامين هاي گروه B و آهن را از ساير منابع دريافت کنيد. برچسب بسته سوپ هاي آماده و سس ها را بخوانيد.
*در صورتي که نسبت به سويا حساسيت داريد، برچسب هاي غذايي را جهت آگاهي از وجود لسيتين بخوانيد.
*در صورتي که نسبت به مغزها حساسيت داريد از مصرف کره مغزها نيز اجتناب کنيد.
*از بين ادويه ها، کنجد جزء آلرژن هاي نسبتا شايع است.
*براي آگاهي از وجود سولفيت در غذاهاي فرايند شده، برچسب هاي غذايي را بخوانيد. غذاهايي مانند سبزي ها و ميوه هاي خشک، عرق آلبالو، و سيب زميني خشک شده و منجمد حاوي سولفيت هستند.
*بسياري از غذاهاي و داروها حاوي رنگ هاي غذايي مصنوعي (از جمله تارترازين)مي باشند. اين ماده ممکن است در افراد حساس باعث خارش و کهير شود.
منبع: نشريه ي دنياي سلامت، شماره ي 53.
/ج